Tiếng Anh là một ngôn ngữ toàn cầu với hai biến thể chính là tiếng Anh Anh và tiếng Anh Mỹ. Khi quyết định học tiếng Anh, việc lựa chọn giữa hai biến thể này có thể khiến bạn đau đầu. Mặc dù chúng có từ vựng và phát âm khác nhau, sự khác biệt này không ảnh hưởng quá nhiều đến khả năng giao tiếp và nghe hiểu. Bài viết sẽ giải đáp một số thắc mắc và đưa ra hướng dẫn hữu ích để lựa chọn loại tiếng Anh phù hợp tốt nhất cho mục đích học tập và sử dụng.
Cách phân biệt tiếng Anh – Anh và Anh – Mỹ
Khái niệm
Tiếng Anh – Anh (British English, viết tắt là Br.E hoặc B.E) là biến thể tiếng Anh được sử dụng chủ yếu tại Anh và các quốc gia thuộc Khối Liên hiệp Vương quốc Anh. Tiếng Anh Anh có phong cách truyền thống, với từ vựng và ngữ pháp đặc trưng. Nếu mục tiêu của bạn là học văn phong, sử dụng trong môi trường học thuật hoặc nghiên cứu, học tiếng Anh Anh có thể là lựa chọn tốt.
Tiếng Anh – Mỹ (American English, viết tắt là Am.E hoặc A.E) là biến thể tiếng Anh phổ biến tại Hoa Kỳ và các quốc gia khác trên châu Mỹ. Tiếng Anh Mỹ có ảnh hưởng từ nhiều nguồn gốc và có sự đa dạng về từ vựng và phát âm. Nếu mục tiêu của bạn là giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày, làm việc tại các công ty đa quốc gia hoặc du lịch tới Hoa Kỳ, học tiếng Anh Mỹ có thể phù hợp hơn.
Phát âm (Pronunciation)
Sự khác biệt thường thấy trong cách phát âm tiếng Anh Mỹ và tiếng Anh Anh là phụ âm và nguyên âm.
| Ví dụ | Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | |
Phụ âm /r/ ở cuối từ | /r/ rõ ràng và nặng | Bỏ /r/ | |
| Floor, Board, Bare | /flɔːr/, /bɔːrd/, /ber/ | /flɔː/, /bɔːd/, /beə/ | |
| Phụ âm /t/ giữa 2 nguyên âm | /t/ nhẹ hơn và có xu hướng đọc thành /d/, hoặc đọc giữ âm lại trong cổ họng và không đọc rõ | Giọng Anh chuẩn phát âm /t/ rất rõ, hoặc bỏ hẳn âm /t/ đi | |
| Bottle, Button | /ba:dl/, /ˈbʌt̬.ən/ | /bɔtl/, /ˈbʌtn/ | |
| Phụ âm /j/ xuất hiện sau /t, d, n, l, s, z/ | phát âm bình thường | bị lược bỏ hoàn toàn | |
| Tune, Duty, New, Suit | /tu:n/, /du:ti/, /nu:/, /su:t/ | /tjuːn/, /ˈdjuːti/, /njuː/, /sjuːt/ | |
| Nguyên âm /ɒ/ và /ɑ/ | /ɒ/ và /ɑ/ phát âm không tròn môi | /ɒ/ và /ɑ/ phát âm thường tròn môi | |
| Shop, Lost, Want | /ʃɑp /, /lɑst /, /wɑnt / | /ʃɒp /, /lɒst /, /wɒnt / | |
| Nguyên âm /æ/ | /æ/ phát âm thành /a/ | /æ/ đọc thành nửa a nửa e | |
| Fast | /fɑːst/ | /fæst/ | |
| Nguyên âm /o/ | /o/ phát âm lệch hẳn thành /a:/ | /ɒ/ phát âm tròn miệng | |
| Document | /ˈdaː.kjə.mənt/ | /ˈdɒk.jə.mənt/ | |
| Nguyên âm /ʊə/ | phát âm là /ʊr/ | phát âm là /ʊə(r)/ | |
| Sure | /ʃʊr/ | /ʃʊə(r)/ | |
| Nguyên âm /u:/ | không thêm âm | thêm âm /j/ trước âm /u:/ | |
| News | /nu:z/ | /nju:z/ | |
| Nguyên âm đôi /ɪə/ và /ɪr/ | phát âm là /ɪr/ | phát âm là /ɪə/ | |
| Steer, Clear, Cheer | /stɪr/, /klɪr/, /tʃɪr/ | /stɪə/, /klɪə/, /tʃɪə/ |
Một số trường hợp đặc biệt:
| Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | |
|
|
|
Ngữ điệu (Melodic)
| Giọng Anh Mỹ | Giọng Anh Anh |
| Giọng thấp hơn | Thường nói cao và bay bổng hơn |
| Thường không phô diễn quá nhiều và hiếm khi sử dụng âm sắc trong cách nói chuyện | Thường hay biểu lộ những sắc âm khác nhau như âm ngang, âm sắc, hoặc kết hợp cả hai |
| Câu nói êm dịu, dễ nghe và dễ hiểu | Nhịp độ nói chuyện thay đổi liên tục |
Đa phần những ai học tiếng Anh đều học theo kiểu ngữ điệu tiếng Anh Mỹ.
>> Xem thêm: Giáo viên bản xứ là gì? Lợi ích khi học giáo viên bản xứ.
Từ vựng (Vocabulary)
Có một số từ mà người Mỹ sử dụng nhưng người Anh không sử dụng, và cũng có những từ có cùng nghĩa nhưng người Anh và người Mỹ lại sử dụng từ khác nhau.
Một số từ phổ biến như:
| Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | Nghĩa từ |
| Airplane | Plane | Máy bay |
| Backyard | Garden | Khu vườn |
| Closet | Wardrobe | Tủ quần áo |
| Downtown | City center | Khu trung tâm |
| Elevetor | Lift | Thang máy |
| Fall | Autumn | Mùa thu |
| Gasoline | Petrol | Xăng |
| Highway | Motorway | Xa lộ |
| Intersection | Crossroads | Ngã tư |
| Jello | Jelly | Thạch |
| Kerosene | Paraffin | Dầu hỏa |
| Line | Queue | Hàng (người) |
| Post | Thư, bưu kiện | |
| Native American | American Indian | Người Mỹ da đỏ |
| On the weekend | At the weekend | Vào cuối tuần |
| Pants | Trousers | Quần dài |
| Restroom | Public toilet | Nhà vệ sinh công cộng |
| Sidewalk | Pavement | Vỉa hè |
| Trash | Rubbish | Rác |
| Undershirt | Vest | Áo lót trong dành cho nam (loại không tay) |
| Vicious | Nasty | Xấu tính |
| Windshield | Windscreen | Kính chắn gió |
| Zip code | Post code | Mã bưu điện |
Chính tả (Spelling)
| Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | |
| Từ đuôi | -or Ví dụ: Favour | -our Ví dụ: Favor |
| -er Ví dụ: Center | -re Ví dụ: Centre | |
| -ize Ví dụ: Realize | -ise Ví dụ: Realise | |
| -yze Ví dụ: Analyze | -yse Ví dụ: Analyse | |
| –ense Ví dụ: defense | -ence Ví dụ: defence | |
| -a / -o Ví dụ: padiatric / estrogen | -ae / -oe Ví dụ: paediatric / oestrogen | |
| -og / –ogue Ví dụ: catalog/catalogue | –ogue Ví dụ: catalogue | |
| Quy tắt thêm đuôi -ing và -ed | -l Ví dụ: traveling, traveled, traveler | -l Ví dụ: travelling, travelled, traveller |
| Dạng quá khứ động từ | thường sử dụng đuôi ‘t’ Ví dụ: learnt, dreamt, burnt | thường sử dụng đuôi ‘ed’ Ví dụ: learned, dreamed, burned |
Ngữ pháp (Grammar)
Thì hiện tại hoàn thành (present perfect)
>> Tham khảo: Áp dụng phương pháp Clil vào việc học tiếng Anh.
| Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | |
| 1. Diễn tả một hành động trong quá khứ mà có liên quan đến hiện tại 2. Thường sử dụng thì quá khứ đơn khi họ coi hành động đã kết thúc 3. Không sử dụng các phân từ trong quá khứ của Br.E | Diễn tả một hành động trong quá khứ mà có liên quan đến hiện tại | |
| Ví dụ | I already had dinner. She didn’t arrive yet. | I have already had dinner. She hasn’t arrived yet. |
Trạng từ ‘already’, ‘yet’ và ‘just’
>> Tìm hiểu: Phương pháp Phonics là gì? Học tiếng Anh với phương pháp Phonics.
| Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | |
| Dùng trong thì quá khứ đơn (simple past tense) | Dùng với thì quá khứ hoàn thành (present perfect tense) | |
| Ví dụ | Did she finish the report yet? | Has she finished the report yet? |
Cách dùng từ trong câu nói:
| Ví dụ | Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | |
| Từ mang nghĩa ‘tốt’ | Dùng từ ‘good’ | Dùng từ ‘well’ | |
| Tôi thấy tốt. | I feel good. | I feel well. | |
| Từ mang nghĩa ‘sở hữu’ | Dùng ‘have’ hay ‘has’ | Dùng ‘have got’ hay ‘has got’ | |
| Tôi mới tậu xe mới. | I have a new car. | I’ve got a new car. | |
| ‘Have” và ‘Take’ | Kết hợp ‘have’ và ‘take’ | Chỉ dùng ‘take’ | |
| Anh ấy sẽ đi tắm. | He is going to take a bath. | He is going to take/have a bath. | |
| Chia quá khứ phân từ ‘Get’ | Get chuyển thành Got | Get chuyển thành Gotten | |
| Anna trở nên rất béo. | Anna’s gotten very fat. | Anna’s got very fat. | |
| Chia động từ theo danh từ tập hợp | 1. Chia động từ theo số nhiều khi xét nhóm người/vật là các cá nhân 2. Chia động từ theo số ít khi nhóm người/vật như một đơn vị duy nhất | Luôn chia động từ theo số ít | |
| Đội của tôi đang chơi tốt vào tối nay. | My team is/are playing well tonight. | My team is playing well tonight. | |
| Động từ ‘Aim’ | Dùng cấu trúc “to aim to + V” | Dùng cấu trúc “to aim at + V ing” | |
| Chúng tôi mong muốn làm điều gì đó tốt đẹp. | We aim to do something nice. | We aim at doing something nice. | |
| Động từ “Need” | Thêm trợ động từ vào phía trước “not”: S + trợ động từ + not + need + to V | Trực tiếp thêm “not” vào sau động từ “need” | |
| Hôm nay bạn không cần đi làm. | You don’t need to go to work today. | You needn’t go to work today. | |
| Lời đề nghị/gợi ý | Thường dùng cấu trúc “Should/Can I…?” hoặc “Do you want/Would you like …?” hoặc “How about…?” | Thường dùng cấu trúc “Shall I …?” hoặc “Shall we…?” | |
| Tôi có thể bật quạt không? | Can I turn on the fan? | Shall I turn on the fan? | |
| Bạn có muốn gặp nhau trước rạp chiếu phim không? | Do you want to meet before the theater? | Shall we meet before the theater? |
Cách nói về thời gian:
>> Phân tích: Make it easy là gì? Khi nào thì dùng make it easy?
| Tiếng Anh Mỹ (Am.E) | Tiếng Anh Anh (Br.E) | |
| Ngày, tháng, năm | Viết theo thứ tự tháng – ngày – năm | Viết theo thứ tự ngày – tháng – năm |
| Ví dụ | 12/04/2023 (ngày 4 tháng 12 năm 2023) | 04/12/2023 (ngày 4 tháng 12 năm 2023) |
| Thời gian cụ thể | “Quarter of three” để chỉ 2:45 “Quarter after three” để chỉ 3:15 | “Quarter to three” hay “Quarter past three” đều chỉ 3:15 |
Nên chọn học tiếng Anh – Anh hay Anh – Mỹ?
Theo sở thích cá nhân
Nếu bạn ưa thích một phong cách sang trọng và cổ điển, giọng Anh Anh sẽ phù hợp với bạn. Nếu bạn có niềm đam mê tự do và phóng khoáng hơn, thì nên chọn giọng Anh Mỹ. Quan trọng nhất là bạn nên lựa chọn phát âm theo sở thích của mình, vì điều đó sẽ giúp bạn có động lực lớn hơn rất nhiều!
>> Hướng dẫn: Các mẹo đọc ed dễ nhớ và hiệu quả.
Theo mục đích học
Nếu bạn muốn đi du học hoặc làm việc tại Anh, việc luyện tập giọng Anh Anh sẽ giúp bạn thích nghi với cuộc sống ở đó. Tuy nhiên, nếu bạn hướng đến du học tại Mỹ hoặc Canada, việc học phát âm theo tiếng Anh Mỹ sẽ hữu ích hơn.
Hoặc bạn dự định thi IELTS, sử dụng giọng Anh Mỹ có thể giúp bạn dễ dàng đạt được chứng chỉ. Điều này bởi vì giọng Anh Mỹ được sử dụng phổ biến trong các kỳ thi này. Tuy nhiên, phần thi Listening của IELTS cũng sử dụng nhiều giọng khác nhau, phổ biến nhất là giọng Anh Úc và giọng Anh Canada. Do đó, việc luyện nghe các giọng khác nhau sẽ giúp bạn ‘nhạy tai’ hơn.
Theo mức độ quen thuộc
Việc tiếp xúc thường xuyên với ngôn ngữ sẽ làm cho quá trình học trở nên dễ dàng hơn đáng kể. Nếu bạn thường xuyên nghe nhạc hoặc xem phim tiếng Anh, học giọng Anh Anh sẽ là một lựa chọn tốt. Thường xuyên tiếp xúc với ngôn ngữ sẽ có ảnh hưởng lớn đến cách phát âm, từ vựng, ngữ pháp và thậm chí cả cách tư duy và thói quen sử dụng tiếng Anh của bạn.
Đối với người lớn, lựa chọn giữa tiếng Anh Anh và tiếng Anh Mỹ phụ thuộc vào mục tiêu và sở thích cá nhân của mỗi người. Học tiếng Anh Anh sẽ thích hợp cho những ai muốn du học hoặc làm việc tại Anh, trong khi tiếng Anh Mỹ phù hợp cho những ai hướng tới Mỹ hoặc Canada. Quan trọng nhất là bạn nên chọn giọng mà bạn cảm thấy thoải mái nhất. Với sự kiên nhẫn và nỗ lực, bạn sẽ thành công trong việc học tiếng Anh và mở ra một thế giới mới đầy tiềm năng.
Vậy giọng nào chuẩn nhất? Nên cho trẻ học tiếng Anh Mỹ hay Anh Anh? Cũng giống như người lớn, cha mẹ quyết định giữa học tiếng Anh Mỹ và tiếng Anh Anh nên dựa trên mục đích học và ngữ cảnh sử dụng ngôn ngữ của trẻ. Nếu trẻ của bạn có kế hoạch sống hoặc làm việc ở Mỹ, học tiếng Anh Mỹ có thể là lựa chọn phù hợp. Nếu trẻ muốn học tiếng Anh với mục đích du học tại Anh Quốc, thì tiếng Anh Anh sẽ hữu ích hơn.
Tuy nhiên, có lẽ quan trọng hơn cả là tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với cả hai phong cách tiếng Anh và hiểu rõ sự khác biệt giữa chúng. Điều này giúp trẻ phát triển sự linh hoạt trong sử dụng ngôn ngữ và hiểu biết đa văn hóa.
Modern English là trung tâm Anh ngữ cung cấp khóa học tiếng Anh với giáo trình chuẩn quốc tế được biên soạn bởi các giáo viên bản ngữ. Hãy đăng ký học thử khóa học đầu tiên của bạn ngay hôm nay để được trải nghiệm và tận hưởng những lợi ích vô tận mà việc học tiếng Anh với giáo viên bản ngữ tại Modern English mang lại!
Địa chỉ: Chung Cư Topaz Home 102 Phan Văn Hớn, Phường Tân Thới Nhất, Q12, TPHCM.
Số điện thoại: 0977822701
Email: hr@modernenglish.vn
